
ภาพของสถาปัตยกรรมที่สง่างามของชุมชนริมน้ำจันทบูร โดดเด่นสะดุดตาและสะท้อนความศรัทธาของคริสตศาสนิกชน ได้สร้างความประทับใจให้กับผู้พบเห็นมาเป็นเวลานับร้อยปี สิ่งก่อสร้างที่รังสรรค์ขึ้นอย่างวิจิตรนั้นคือ "โบสถ์แม่พระปฏิสนธินิรมล”
ประวัติของโบสถ์คริสต์เมืองจันทบุรีนี้ อยู่คู่กับชุมชนชาวไทยเชื้อสายเวียดนามมากว่า ๓๐๐ ปี โดยก่อน พ.ศ.๒๒๕๔ ช่วงปลายรัชสมัยของพระเจ้าท้ายสระแห่งกรุงศรีอยุธยา มีชาวญวณกลุ่มหนึ่งราว ๑๓๐ คน อพยพมาทางเรือ เพื่อมาตั้งรกรากอยู่ชุมชนริมฝั่งน้ำจันทบูรในปัจจุบัน ชาวญวณเหล่านี้เป็นชาวคาทอลิกหรือผู้นับถือศาสนาคริสต์ โดยมีบาดหลวงเฮิต ทำหน้าที่ดูแลในการเดินทางเข้ามาประเทศไทย
โบสถ์คริสต์มีการก่อสร้างและโยกย้ายไปมาในย่านนี้อยู่หลายครั้ง อันเนื่องจากในสมัยแรก ๆ นั้นสร้างด้วยไม้ หรือไม้ผสมมุงจากบ้าง จึงทรุดโทรมไปตามกาลเวลา ปัจจุบันโบสถ์แม่พระปฏิสนธินิรมล อันมีความหมายว่า พระแม่มารีอามารดาผู้ปฏิสนธิพระเยซูคริสต์ขึ้นมาเองโดย "นิรมล” นับเป็นโบสถ์หลังที่ ๕ ในช่วงระยะเวลาราว ๓๐๐ ปี โดยย้ายมาจากฝั่งทางทิศตะวันตกของแม่น้ำจันทบุรี มีสะพานเชื่อมไปมาหาสู่กันได้
โบสถ์แห่งนี้ก่อสร้างด้วยรูปแบบศิลปะกอธิคที่แพร่หลายในฝั่งยุโรป ภายในประดับลวดลายและภาพวาดนักบุญต่าง ๆ บนกระจกสี (Stain Glass) โบสถ์คริสต์แม่พระปฏิสนธินิรมล ที่ตั้งตระหง่านงามอยู่ชุมชนริมฝั่งน้ำจันทบูร เป็นอาสนวิหารหรือโบสถ์สำหรับสังฆราชประจำสังขมณฑล ๑ ใน ๑๐ แห่งของไทย ที่งดงามและมีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย