กรมส่งเสริมวัฒนธรรม
เว็บไซต์ที่ทุกคนเข้าถึงได้
font size small font size normal font size big
หน้าแรก
Search


ข่าวสาร >> บทความ >> วัฒนธรรมประเพณี
อานิสงส์การฟังเทศน์มหาชาติ

วันที่ 10 มี.ค. 2563
 

     มหาชาติ หรือ มหาเวสสันดรชาดก เป็นชาติที่ยิ่งใหญ่ของพระโพธิสัตว์ที่ได้เสวยพระชาติเป็นพระเวสสันดรและเป็นพระชาติสุดท้ายก่อนจะตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า คนไทยรู้จักและคุ้ยเคยกับมหาชาติมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย ดังที่ปรากฏในหลักฐานในจารึกนครชุม และในสมัยอยุธยาก็ได้มีการแต่งและสวดมหาชาติคำหลวงในวันธรรมสวนะ ส่วนการเทศน์มหาชาติเป็นประเพณีที่สำคัญในทุกท้องถิ่นและมีความเชื่อกันว่า การฟังเทศน์มหาชาติจบภายในวันเดียวจะได้รับอานิสงส์มาก
 
     การเทศน์มหาชาติ เป็นประเพณีที่มีมาตั้งแต่โบราณกาล มีอยู่ทั่วไปบนแผ่นดินไทยซึ่งเป็นดินแดนแห่งพุทธศาสนา ในวรรณคดีเรื่องขุนช้างขุนแผนมีอยู่ตอนหนึ่งที่กล่าวถึงประเพณีเทศน์มหาชาติซึ่งแสดงให้เห็นว่าดินแดนในแถบลุ่มน้ำเจ้าพระยาก็มีการเทศน์มหาชาติกันมานานแล้ว โดยมีความเชื่อว่าผู้ที่มีโอกาสได้รับฟังเทศน์มหาชาติให้จบเพียงวันเดียวครบบริบูรณ์ ทั้ง ๑๓ กัณฑ์ ประกอบด้วย ๑.กัณฑ์ทศพร ๑๙ พรคาถา ๒.กัณฑ์หิมพานต์ ๑๐๔ พระคาถา ๓.กัณฑ์ทานกัณฑ์ ๒๐๘ พระคาถา ๔.กัณฑ์วนประเวศ ๕๗ พระคาถา ๕.กัณฑ์ชูชก ๗๙ พระคาถา
๖.กัณฑ์จุลพน ๓๕ พระคาถา ๗.กัณฑ์มหาพน ๘๐ พระคาถา ๘. กัณฑ์กุมาร ๑๐๑ พระคาถา
๙. กัณฑ์มัทรี ๑๐. กัณฑ์สักกบรรพ ๔๓ พระคาถา ๑๑.กัณฑ์มหาราช ๖๙ พระคาถา
๑๒. กัณฑ์ฉกษัตริย์ ๓๖ พระคาถา และ ๑๓.กัณฑ์นครกัณฑ์ ๔๘ พระคาถา จะได้รับอานิสงส์การฟังเทศน์มหาชาติ ให้สำเร็จความปรารถนาทุกประการ ดังนี้
 
     ๑. เมื่อตายจากโลกนี้แล้ว จะมีโอกาสได้พบพระพุทธเจ้า พระนามว่า ศรีอริยเมตไตย ในอนาคต
     ๒. เมื่อดับขันธ์ไปเกิดในสุคติโลกสวรรค์ จะเสวยทิพยสมบัติมโหฬาร
     ๓. เมื่อตายไปแล้วจะไม่ตกนรก
     ๔. เมื่อถึงยุคพระพุทธเจ้าพระนามว่า ศรีอริยเมตไตย จะได้จุติไปเกิดเป็นมนุษย์
     ๕. ได้ฟังธรรมต่อหน้าพระพักตร์ของพระพุทธองค์ จะได้ดวงตาเห็นธรรมเป็นพระอริยบุคคล
 
     ในปัจจุบันประเพณีการเทศน์มหาชาติได้ค่อยๆเลือนหายไปจากสังคมไทย ด้วยปัจจัยหลายประการ เนื่องจากสังคมไทยได้เปลี่ยนแปลงไปสู่ยุคที่ผู้คนต้องทำมาหากินแข่งกับเวลาจนไม่มีเวลาเป็นของตัวเอง กอรปกับการโยกย้ายที่อยู่ทั้งถาวรและชั่วคราว สังคมแบบหมู่บ้านจึงเปลี่ยนจากที่เคยเป็นมาอย่างในอดีต สังคมชนบทก็เหลือแต่ผู้เฒ่าผู้แก่ ในขณะที่หนุ่มสาวนิยมไปทำงานต่างถิ่นกัน เพื่อหารายได้มาจุนเจือครอบครัว จะมีเหลือสักกี่คนที่พอมีโอกาสได้ฟังเทศน์มหาชาติ อีกทั้งค่านิยมก็เปลี่ยนแปลงไปตามยุคตามสมัย ด้วยเหตุผลดังกล่าวทำให้ประเพณีการเทศน์มหาชาติค่อยๆจางหายไปจากสังคมไทยเกือบทุกภูมิภาค ปัจจุบันในภาคอีสานบางแห่งอาจยังพอมีเหลือให้เห็นและได้ฟังการเทศน์มหาชาติอยู่บ้าง เช่น ในงานบุญเดือนสี่ หรือบุญผะเหวดของชาวจังหวัดร้อยเอ็ด ซึ่งจัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่เป็นประจำทุกปี ชื่อ "งานมหาทานบารมีประเพณีบุญผะเหวดจังหวัดร้อยเอ็ด ประจำปี ๒๕๖๓” ชมขบวนแห่ งานมหาทานบารมี ๑๓ กัณฑ์ ๑๖ ขบวน กิจกรรมอิ่มบุญทานข้าวปุ้นในสวน พิธีแห่ข้าวพันก้อน พิธีเทศน์สังกาด พิธีทำบุญตักบาตรพระสงฆ์ พิธีเทศน์คาถาพัน และเทศน์มหาชาติ ๑๓ กัณฑ์และกิจกรรมอื่นๆ อีกมากมาย ระหว่างวันที่ ๖ – ๘ มีนาคม ๒๕๖๓ ณ สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ และ บึงพลาญชัย อำเภอเมือง จังหวัดร้อยเอ็ด
 
ที่มา : หนังสือ งานบุญผะเหวด มุกดาหาร โดย ฉัตต์ ปิยะอุย http://bbc.onab.go.th และ สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดร้อยเอ็ด
ภาพ : ภาพวิว.com
ลิขสิทธิ์ของ กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม สำหรับใช้ประโยชน์เพื่อเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมและการศึกษา
นโยบายเว็บไซต์ | นโยบายการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล | นโยบายการรักษาความมั่นคงปลอดภัยของเว็บไซต์ | การปฏิเสธความรับผิด (Disclaimer)