กรมส่งเสริมวัฒนธรรม
เว็บไซต์ที่ทุกคนเข้าถึงได้
font size small font size normal font size big
หน้าแรก
Search


ข่าวสาร >> บทความ >> รู้ไว้ใช่ว่า
รู้ไว้ใช่ว่า…ตอน "ตำนานสัตว์ประหลาดแห่งล้านนา"

วันที่ 19 มี.ค. 2564
 
     ดินแดนล้านนามีนิทานพื้นเมือง เรื่องเล่าขานตำนานเกี่ยวกับสัตว์ประหลาดชนิดหนึ่ง เรื่องมีอยู่ว่า กาลครั้งหนึ่งในสมัยพุทธกาล มีชายหนุ่มกำพร้าที่มีฐานะยากจนขัดสนยิ่ง มีที่ดินเพื่อใช้ทำมาหากินอยู่น้อยนิดสำหรับปลูกข้าว ปีหนึ่งเกิดความแห้งแล้งมากต้นข้าวที่ปลูกไว้แห้งตายเกือบหมด มีเทพดาบนสวรรค์นาม พระอินทร์มองเห็นชีวิตที่แร้นแค้นของชายผู้นี้ จึงต้องการช่วยเหลือให้พ้นจากความทุกข์ยาก ได้จำแลงกายลงมาเป็นสัตว์ประหลาดตัวหนึ่ง มีหูสี่หู มีดวงตาห้าดวง มาทำลายต้นข้าวในนา ชายคนยากได้มาพบเห็นเข้า เกิดความโมโห คิดจะฆ่าเจ้าสัตว์ประหลาดนี้แต่ไม่สามารถได้ จึงใช้วิธีดักจับแล้วนำมาผูกไว้กับเสากระท่อมที่พัก ด้วยพื้นฐานเป็นคนที่มีจิตใจดีงาม ตกเย็นชายหนุ่มจึงได้นำอาหารมาให้เจ้าสัตว์นี้กิน แต่มันไม่ยอมกินอาหารแต่อย่างใด กลับยืนตัวสั่นเหมือนว่ากำลังหนาวจัด คงต้องการความอบอุ่น ชายหนุ่มจึงหาฟืนมาก่อไฟให้ความอบอุ่นแก่มัน ในขณะที่ชายหนุ่มกำลังจะเข้าพักผ่อนในกระท่อม ได้เห็นเจ้าสัตว์ประหลาดกำลังกินถ่านไฟก้อนแดงๆ ที่ร้อนจัดเข้าไปอย่างไม่รู้สึกร้อนแต่อย่างใด เมื่อเขาเผลอหลับไป ตื่นขึ้นมาตอนเช้าก็ต้องตกตะลึง เมื่อเขาพบว่า เจ้าสัตว์ประหลาดนี้ได้ขับถ่ายออกมาเป็นก้อนทองคำทิ้งไว้ให้ เห็นเช่นนั้นเขาจึงได้นำทองคำไปขายจนเกิดความร่ำรวย
 
     เหตุการณ์นี้ทำให้ชายหนุ่มได้ฉุกคิดว่าถ้าเขาใจร้อนฆ่าเจ้าสัตว์นี้จนตาย เขาคงจะพบแต่ความยากจนแร้นแค้นเหมือนเดิม คงเป็นเพราะความเมตตาที่ได้ละเว้นชีวิตสัตว์ตัวนี้ไว้ จึงส่งผลให้ชายผู้ยากไร้ได้พบกับเรื่องราวอัศจรรย์ที่ทำให้ชีวิตเปลี่ยนไปจากยาจกกลายเป็นเศรษฐีมั่งมีเงินทองหลุดพ้นจากความยากลำบาก
 

สี่หู ห้าตา วัดพระธาตุ​ดอย​เขาควายแก้ว จังหวัดเชียงราย
 
     แมงสี่หูห้าตา มีลักษณะลำตัวอ้วนและเตี้ย รูปร่างคล้ายหมี มีขนยาวสีดำปกคลุมร่างกาย มีจุดเด่นที่มีหูสี่หู มีดวงตาห้าดวงและมีสีเขียว กินถ่านไฟร้อนเป็นอาหาร ที่สำคัญคือขับถ่ายออกมาเป็นทองคำ เชื่อว่าลักษณะพิเศษของสัตว์ประหลาดนี้ คือ ปริศนาธรรม ตามตำนานซึ่ง ครูบาเจ้าชัยยะวงศาพัฒนาอธิบายว่า จำนวนสี่หู หมายถึง หลักพรหมวิหาร ๔ คือ เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ส่วนห้าตา หมายถึง ศีล ๕ ข้อที่ฆราวาสควรมั่นยึดถือปฏิบัติและรักษาไว้ตามหลักคำสอนของพระพุทธศาสนา อันจะนำพาชีวิตไปสู่ความสุขความเจริญ นั่นเอง
 
     เรื่องสัตว์ประหลาดตัวนี้ ถือเป็นเรื่องเล่าหรือมุขปาฐะตามตำนานพื้นบ้าน โดยครูบาชัยวงศาพัฒนา(ครูบาวงศ์) อดีตเจ้าอาวาสวัดพระพุทธบาทห้วยต้ม จังหวัดลำพูน ที่ชาวบ้านเล่าขานสืบต่อกันมา เป็นเพียงตำนานบทหนึ่ง ยังมีอีกตำนานหนึ่งของ วัดพระธาตุ​ดอย​เขาควายแก้ว จังหวัดเชียงราย ที่ใครได้มีโอกาสไปที่วัดนี้ จะพบรูปปั้นแมงสี่หู ห้าตา ที่คนในท้องถิ่นนิยมมากราบไหว้บูชาเพื่อให้ช่วยเสริมโชคลาภทรัพย์สินเงินทอง ตามความเชื่อ ความเชื่อนี้ยังมีให้พบเห็นอย่างต่อเนื่อง เช่น การแข่งขันกีฬาแห่งชาติ เจียงฮายเกมส์ เมื่อปี ๒๕๖๑ ยังใช้ สี่หู ห้าตา เป็นสัญลักษณ์หรือมาสคอต สร้างความตื่นตาตื่นใจแก่นักท่องเที่ยวและผู้พบเห็น
 
>>>ติดตามอ่านอีกตำนานของ สี่หูห้าตา วัดพระธาตุ​ดอย​เขาควายแก้ว จังหวัดเชียงราย
 
ข้อมูล : ๑) เปิดตำนาน!! สัตว์ประหลาด”สี่หู ห้าตา” กินถ่านไฟอึเป็นทองคำที่วัดพระพุทธบาทห้วยต้ม เว็บไซต์เชียงใหม่นิวส์ ๑๒ พ.ย. ๒๕๖๑ / ๒) เปิดใจ "ปอย” พจวรรณ เจ้าของลายเส้น "คำสุข” มาสคอต "เจียงฮายเกมส์” หน้ากีฬา ข่าวสดออนไลน์ ๒๐ พ.ย. ๒๕๖๑ / ๓) แนะนำ "วัดพระธาตุดอยเขาควายแก้ว" วัดแห่งตำนาน "แมงสี่หูห้าตา" ๒๑ ตุลาคม ๒๕๖๑ (phongphiphat1k.blogspot.com)
 

น้องคำสุข (สี่หู ห้าตา) มาสคอตกีฬาแห่งชาติ เจียงฮายเกม ปี ๒๕๖๑
ลิขสิทธิ์ของ กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม สำหรับใช้ประโยชน์เพื่อเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมและการศึกษา
นโยบายเว็บไซต์ | นโยบายการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล | นโยบายการรักษาความมั่นคงปลอดภัยของเว็บไซต์ | การปฏิเสธความรับผิด (Disclaimer)