กรมส่งเสริมวัฒนธรรม
เว็บไซต์ที่ทุกคนเข้าถึงได้
font size small font size normal font size big
หน้าแรก
Search


ข่าวสาร >> บทความ >> เชิดชูเกียรติศิลปินแห่งชาติ
หมอเพลงโคราช

วันที่ 1 ธ.ค. 2565
 

     "หมอเพลงโคราช” หากกล่าวถึงชื่อนี้ หลายท่านคงนึกถึงชื่อ กำปั่น บ้านแท่น หรือ นายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (เพลงโคราช) พุทธศักราช ๒๕๖๔ ผู้ที่มีอัตลักษณ์โดดเด่นด้านการร้อง การแสดง และการแต่งเพลง สามารถร้องด้นกลอนสดได้ทำให้มีชื่อเสียงด้านการแต่งเพลงและมีผลงานเป็นที่ยอมรับอย่างกว้างขวาง
 
     นายกำปั่น เป็นชาวโคราชโดยกำเนิดและผูกพันกับเพลงโคราช เนื่องจากได้ยินพี่ชายและพี่สาวที่เป็นหมอเพลงโคราชท่องกลอนทุกเช้า จึงหลงรักมนต์เสน่ห์ของเพลงโคราชและตั้งปณิธานว่า จะฝึกร้องและแสดงเพลงโคราชให้ได้ เมื่อสั่งสมประสบการณ์จากครูเพลงโคราชหลาย ๆ ท่าน ก็ทำให้นายกำปั่นได้ทำตามความฝันเริ่มอาชีพหมอเพลงโคราชอยู่ในคณะของครูยอดชาย หนองน้ำขุ่น และต่อมาได้ย้ายไปอยู่ในสังกัดคณะเกาะลอย จนในที่สุดก็ได้ตั้งคณะเพลงของตัวเองร่วมกับภรรยาคู่ชีวิต นางกาเหว่า โชคชัย โดยใช้ชื่อคณะว่า กำปั่น บ้านแท่น
 
     คณะกำปั่น บ้านแท่น ได้ออกแสดงตามงานต่าง ๆ โดยมีแนวทางที่ชัดเจนและมุ่งหวังในทางพัฒนารูปแบบใหม่ ทั้งรูปแบบการแสดงและเนื้อหาของกลอนเพลง ปรับปรุงแก้ไขโดยการแต่งขึ้นมาใหม่จากของเก่าที่เป็นของครูเพลงมาเป็นดนตรีอิเลคโทนโดยมีทั้งนักดนตรีและหางเครื่อง ซึ่งนับว่าเป็นการผสานเพลงโคราชผสมอิเลคโทน และเป็นจุดเริ่มต้นเพลงโคราชซิ่ง
 
     สำหรับผลงานของหมอเพลงโคราชที่มากความสามารถท่านนี้ ไม่ว่าจะเป็นการประพันธ์เพลงโคราชที่โด่งดัง อาทิ ประพันธ์เพลงโคราชประวัติหลวงพ่อคูณ ๑๐๐ กลอน เพลงเรื่องมหาเวสสันดรโรงใหญ่ ๓๐๐ กลอนเพลงเรื่องยาเสพติด อนุรักษ์ธรรมชาติ ๑๕๐ กลอน และเพลงเรื่องเชิญชวนท่องเที่ยวภาคอีสาน ๑๙ จังหวัด เป็นต้น การประพันธ์แหล่และเพลงลูกทุ่งกว่า ๓๐๐ เพลง รวมถึงเป็นอาจารย์ที่ปรึกษาและวิทยากรพิเศษกับหน่วยงานต่างๆ ทั้งภาครัฐ เอกชน นอกจากนี้ยังจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ศูนย์การเรียนรู้เพลงโคราชและกองทุนสวัสดิการช่วยเหลือศิลปินยากไร้ เจ็บ และตายอีกด้วย
 
     โดยเพลงประพันธ์ที่เรียกได้ว่าเป็นผลงานสำคัญของนายกำปั่น ได้แก่ เพลงประวัติหลวงพ่อคูณ ปริสุทโธ เพลงพระเวสสันดรดวงใหญ่ เพลงต่อต้านยาเสพติด เพลงอนุรักษ์ธรรมชาติ และเพลงต่อต้านการซื้อสิทธิขายเสียง ซึ่งเพลงเหล่านี้ใช้การประยุกต์เพลงโคราชมาเป็นเพลงร่วมสมัย จึงกลายเป็นสิ่งบันเทิงชนิดหนึ่งที่มีคนรู้จักแพร่หลายโดยทั่ว แต่ยังคงรูปแบบฉันทลักษณ์ของการสัมผัสคำและสำนวนไว้เช่นเดิม
 
     เนื่องในวันที่ ๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๕ เป็นวันคล้ายวันเกิดของนายกำปั่น นิธิวรไพบูลย์ อายุครบ ๗๑ ปี ขอร่วมเชิดชูเกียรติในฐานะศิลปินแห่งชาติ ผู้มีคุณูปการด้านศิลปะการแสดง (เพลงโคราช) เป็นผู้มีความรู้ความเชี่ยวชาญ และความล้ำเลิศด้านคีตวรรณกรรม รวมถึงทุ่มเทในการถ่ายทอดและสืบสานงานเพลงโคราชให้แก่เยาวชนรุ่นหลังของประเทศไทย
ลิขสิทธิ์ของ กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม สำหรับใช้ประโยชน์เพื่อเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมและการศึกษา
นโยบายเว็บไซต์ | นโยบายการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล | นโยบายการรักษาความมั่นคงปลอดภัยของเว็บไซต์ | การปฏิเสธความรับผิด (Disclaimer)