
"คนดูต้องรู้สึกมากกว่ารู้เรื่อง” คำกล่าวนี้ คือ ความตั้งใจของศาสตราจารย์เดชา วราชุน ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ภาพพิมพ์และสื่อผสม) พุทธศักราช ๒๕๕๐ เป็นศิลปินวาดภาพแนวนามธรรม สร้างสรรค์ผลงานจากกระบวนการใช้ "ความคิด” และถ่ายทอดลงไปในกระดาษร่างก่อนขยายขอบเขตความคิดไปยังผืนผ้าใบ ผลงานแต่ละชิ้นจึงไม่ใช่การโชว์ทักษะฝีแปรง
แนวคิดจากงานภาพพิมพ์มาเป็นงานสื่อผสมเพื่อต้องการแสดงออกทางความคิดและความรู้สึกที่มีการเปลี่ยนแปลงทุกวัน โดยได้นำเทคนิคการสร้างพื้นผิวบนทองแดงที่ไม่เคยมีศิลปินคนใดทำมาก่อน กลายเป็นผลงานที่โดดเด่นเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของอาจารย์ และได้จัดแสดงผลงานต่าง ๆ ในนิทรรศการเดี่ยวและกลุ่ม รวมถึงได้รับรางวัลมากมาย อาทิ รางวัลเกียรตินิยมอันดับ ๑ เหรียญทองประเภท ภาพพิมพ์ ศิลปกรรมแห่งชาติ ครั้งที่ ๒๐ รางวัลชนะเลิศ ศิลปกรรม การประกวดศิลปกรรมร่วมสมัย และรางวัลชนะเลิศ ASIAN AER NOE 2004 LAS VEGAS ART MUSEUM. U.S.A. เป็นต้น
สำหรับผลงานที่ภาคภูมิใจที่สุดของอาจารย์ คือผลงานที่ท่านเขียนภาพครั้งที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ ๙ เสด็จสวรรคตใหม่ ๆ ได้เขียนลายเส้นถึงโครงการตามพระราชดำริและที่พระองค์ทรงงาน ณ สถานที่ต่าง ๆ ทั่วประเทศ
ปัจจุบัน แม้เกษียณอายุแล้ว ยังทำหน้าที่เป็นอาจารย์สอนศิลปะระดับมหาวิทยาลัย และยังคงยึดมั่นในความคิดที่ว่า "อยากให้ผลงานเป็นสิ่งสร้างแรงบันดาลใจให้แก่ศิลปินรุ่นใหม่และเป็นบทเรียนให้แก่ผู้ใฝ่รู้ คุณค่าของผลงานแต่ละชิ้นอยู่ที่การมองและความชอบของผู้ชมแต่ละคนมิได้อยู่ที่ป้ายราคา”
เนื่องในวันที่ ๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๕ เป็นวันคล้ายวันเกิดของศาสตราจารย์เดชา วราชุน อายุครบ ๗๗ ปี ขอร่วมเชิดชูเกียรติในฐานะศิลปินแห่งชาติ ผู้มีคุณูปการด้านทัศนศิลป์ (ภาพพิมพ์และสื่อผสม) และเป็นอาจารย์ผู้มีความเชี่ยวชาญและมีส่วนช่วยพัฒนาวงการศิลปะ รวมถึงทุ่มเทในการสร้างศิลปินรุ่นใหม่กับประเทศไทย